Wraz ze specjalną sesją w czasie Zgromadzenia Ogólnego w Wiedniu (Austria), IAU oficjalnie rozpoczęła obchody swojej setnej rocznicy, ujmowane skrótowo jako IAU100. Sesja ta – poprzez ustalenie tematu przewodniego „Pod wspólnym niebem” – wyznaczyła początek ogólnoświatowych obchodów upamiętniających astronomiczne odkrycia minionego stulecia. W czasie kilku sesji specjalnych prezydent elekt IAU, Ewine van Dishoeck, przedstawiła w zarysie działania i wydarzenia, które będą realizowane przez cały rok 2019 , jako część obchodów IAU100.
Niektóre z powyższych działań, przygotowanych w celu uczczenia setnej rocznicy Unii, zostały zainicjowane podczas Zgromadzenia Ogólnego. Wystawa „Above and Beyond”, zamówiona bezpośrednio w ramach IAU100, została zaprojektowana, aby zaprezentować kilka z najbardziej znaczących i zaskakujących przełomów astronomicznych, które ukształtowały naukę, technologię oraz kulturę na przestrzeni ostatniego wieku. W trakcie Zgromadzenia Ogólnego przedstawiono również wystawę objazdową „Inspirujące gwiazdy”, stworzoną w celu uwydatnienia, wspierania oraz promocji inicjatyw włączających, zachęcających do podejmowania działań na rzecz równości w zakresie popularyzacji i nauczania astronomii, także na szczeblu zawodowym. Obydwie ekspozycje są dostępne na zasadzie licencji otwartej (w ramach Creative Commons) i mogą być organizowane w innych miejscach oraz tłumaczone na języki lokalne.
Globalne inicjatywy projektu IAU100, zaplanowane dla obchodów w 2019 roku, obejmują: ogólnoświatowe wydarzenie dotyczące spoglądania w gwiazdy, 10-13 stycznia; ustanowienie globalnej sieci szkół, pod szyldem tzw. szkół Einstein’a, uczących na temat takich zagadnień, jak grawitacja i ogólna teoria względności; obchody – ustanowionego przez Organizację Narodów Zjednoczonych i przypadającego na 11 lutego – Międzynarodowego Dnia Kobiet i Dziewcząt w Nauce; stworzenie sieci ambasadorów ciemnego nieba, która, przez swoje całoroczne działania, zwiększy społeczną świadomość w zakresie walki z zanieczyszczeniem światłem; wędrującą wystawę przybliżającą światowe inicjatywy podejmujące kwestie włączania społecznego z udziałem astronomii; upamiętnienie 50. rocznicy lądowania na Księżycu (lipiec 2019); objazdową wystawę zabierającą odwiedzających w chronologiczną podróż śladem naukowych, technologicznych i kulturowych osiągnięć minionego stulecia; działania mające na celu poprawę kompetencji nauczycieli w obszarze zagadnień naukowych oraz technik nauczania; nową edycję konkursu Nazwij PozaziemskieŚwiaty, dzięki któremu narody na całym świecie zyskają możliwość, by nazwać egzoplanetę.
Jednym z najważniejszych wydarzeń rocznicy będzie wydarzenie specjalne IAU100: 100 lat pod wspólnym niebem, zaplanowane na 11 i 12 kwietnia 2019 roku w brukselskim Pałacu Akademii tj. miejscu, gdzie w 1919 roku parafowano konwencję założycielską IAU. Na wydarzenie złoży się kilka dedykowanych sesji, z udziałem przedstawicieli wysokiego szczebla i znamienitych astronomów, zogniskowanych na astronomii, jako narzędziu na rzecz dyplomacji i pokoju, rozwoju, edukacji, popularyzacji, sztuki oraz poruszających kwestię jej zaangażowania w przemysł wysokich technologii.
Przy pomocy ze strony, jak dotąd 100, narodowych komitetów IAU, działania projektu IAU100 będą miały wpływ na cały świat. Wszelkie formy aktywności, podejmowane zgodnie z ramowym programem obchodów, zostaną tak zaplanowane, aby wszyscy ludzie, niezależnie od wieku i pochodzenia, byli w stanie nabrać szacunku do kluczowej roli astronomii w zakresie edukacji, rozwoju, popularyzacji i dyplomacji. Wszyscy członkowie międzynarodowej społeczności astronomicznej – zawodowi astronomowie, podobnie jak zainteresowani członkowie społeczeństwa – zachęcani są do składania własnych propozycji dotyczących wydarzeń związanych z astronomią tak, aby zostały one ujęte w programie wydarzeń IAU, pod warunkiem, że pozostają w zgodności z celami IAU100. Ci, którzy chcą zgłosić swoje wydarzenia związane z astronomią, lub dowiedzieć się więcej o obchodach IAU100, mogą odwiedzić stronę internetową IAU100.
Więcej informacji
IAU jest międzynarodową organizacją astronomiczną, która zrzesza więcej, niż 12 000 zawodowych astronomów z ponad 100 państw z całego świata. Jej misją jest promocja i ochrona astronomii, jako dziedziny nauki, we wszystkich jej aspektach, realizowana dzięki międzynarodowej współpracy. IAU służy również, jako cieszący się uznaniem na całym świecie organ; autorytet, upoważniony do przypisywania nazw ciałom niebieskim i określania cech ich powierzchni. IAU, założona w 1919 roku, to największa na świecie, profesjonalna instytucja dla astronomów.
Kontakt
Jorge Rivero González
koordynator IAU100
rivero@strw.leidenuniv.nl