Układ BD+14 4559

Widok na planetę BD+14 4559 b z jej księżyca
Widok na planetę BD+14 4559 b z powierzchni jej hipotetycznego księżyca (wizja artystyczna). Rys.: W. Zięba/PTA/IAU100.

Planeta dla Polski

Nie ma nic bardziej romantycznego niż nazwanie nowego odkrytego „świata”. Nazewnictwo nieznanych dotąd miejsc towarzyszyło nam odkąd ludzkość poznawała świat coraz bardziej.

Z okazji obchodów istnienia 100-lecia Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU) zorganizowany został konkurs na nazwanie planet pozasłonecznych IAU100 NameExoWorlds. Każdy kraj na świecie otrzymał z tej okazji wytypowany układ pozasłoneczny: gwiazda wraz z jedną planetą.

Planeta, którą Międzynarodowa Unia Astronomiczna przydzieliła Polsce do nazwania, nosi oznaczenie BD+14 4559 b. Została odkryta metodą prędkości radialnych przez zespół polskich astronomów kierowany przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z Centrum Astronomii UMK. Pierwsza publikacja dotycząca jej istnienia ukazała się w 2009 roku w czasopiśmie „Astrophysical Journal”.

Porównanie rozmiarów Ziemi, Jowisza i BD+14 4559 b
Porównanie rozmiarów Ziemi, Jowisza i BD+14 4559 b

Parametry planety i gwiazdy

Według najnowszych ocen, planeta posiada masę 1,04 masy Jowisza i promień 1,23 promienia Jowisza. Obiega swoją gwiazdę w odległości 0,78 jednostki astronomicznej z okresem 269 dni ziemskich. Układ położony jest w odległości 161 lat świetlnych od Ziemi w konstelacji Pegaza.

Układ jak na razie ma potwierdzone istnienie jednej planety. Istnieją pewne przesłanki, że w może się w nim znajdować jeszcze drugi obiekt.

Z kolei gwiazda jest mniejsza, mniej masywna i chłodniejsza od Słońca, ma kolor pomarańczowy.

Porównanie układu BD+14 4559 oraz Układu Słonecznego (rozmiary planet)
Porównanie układu BD+14 4559 oraz Układu Słonecznego. Zachowano skalę rozmiarów planet, natomiast ilustracja nie pokazuje skali odległości od gwiazdy. Rys.: W. Zięba/PTA/IAU100.

Gdzie na niebie jest ten układ?

Gwiazda BD+14 4559 jest łatwo dostępnym obiektem do obserwacji dla amatorskich teleskopów, a nawet przez lornetkę, gdyż świeci blaskiem +9,6 magnitudo. Widoczna jest w gwiazdozbiorze Pegaza, przy granicy z konstelacją Delfina. Najdogodniejsze warunki do obserwacji BD+14 4559 panują latem i wczesną jesienią, kiedy widoczna jest na nocnym niebie praktycznie przez całą noc.

Mapka z pozycją gwiazdy BD+14 4559 na niebie
Mapka pokazuje położenie gwiazdy BD+14 4559 w konstelacji Pegaza. Źródło: Settlarium.

Więcej informacji

Na poniższych stronach znajdziesz więcej informacji o układzie BD+14 4559, w tym wizualizacje.

Uwaga: parametry dla planety zawarte w katalogu NASA są nowsze, a w encyklopedii widnieją starsze oceny.